Zabezpieczanie roszczeń

Jednym z problemów dotykających przedsiębiorców bywają zatory płatnicze. Hamują one rozwój firm, opóźniają wypłatę pensji, powodują utratę płynności finansowej, a nawet mogą prowadzić do upadłości firm. By zmniejszyć ryzyko wystąpienia zatorów płatniczych, od 1 stycznia 2020 roku obowiązują nowe regulacje – tzw. ustawa o ograniczeniu zatorów płatniczych. Ma ona ułatwić wierzycielom odzyskanie ich pieniędzy.

Zabezpieczenie roszczeń od stycznia 2020 roku 

Z zatorami płatniczymi mamy do czynienia, gdy kontrahent nie dostaje za towary lub usługi zapłaty w ustalonym terminie. Taka sytuacja sprawia, że sam nie może spełnić zobowiązań, które mają w stosunku do swoich partnerów handlowych. Zapobiec ma temu ustawa z dnia 19 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych.

Wśród zaakceptowanych rozwiązań prawnych uwagę zwraca m.in. uproszczone zabezpieczenie roszczeń w postępowaniu sądowym. Od 1 stycznia 2020 roku może z niego skorzystać wierzyciel, jeśli roszczenie o zapłatę wynika z transakcji handlowej.

Są sytuacje, w których przedsiębiorca może mieć obawy, że należności nie uda się wyegzekwować od dłużnika – w celu zabezpieczenia swoich należności może wystąpić do sądu z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia.

Zabezpieczenie roszczeń w postępowaniu sądowym zapobiega wyzbyciu się majątku przez dłużnika podczas postępowania sądowego. Zdarza się, że wierzyciel na prawomocny wyrok czeka nawet kilka lat, a dłużnik w tym czasie może utracić zdolność do spłaty zobowiązań i pozbyć się majątku – np. sprzedając go. Rozwiązaniem może być zabezpieczenie komornicze roszczeń, które ograniczy dłużnikowi prawo do dysponowania majątkiem.

Jaki sąd jest właściwy do wydania postanowienia zabezpieczającego?

Zabezpieczenia udziela sąd cywilny, do którego obowiązków należy rozpoznanie sprawy w pierwszej instancji. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia zgłoszony w toku postępowania sądowego rozpoznaje z kolei sąd tej instancji, w której toczy się postępowanie, z wyjątkiem przypadku, gdy sądem tym jest Sąd Najwyższy. Wniosek o zabezpieczenie powinien wskazywać sposób zabezpieczenia roszczeń. Katalog dostępnych sposobów zabezpieczenia został przewidziany w art. 747 k.p.c. Ustawa nakłada na sąd bardzo krótki termin rozpoznania wniosku o zabezpieczenie roszczeń. Zgodnie z art. 737 k.p.c. wniosek o udzielenie zabezpieczenia co do zasady podlega rozpoznaniu nie później niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu (z wyjątkiem spraw, w których niezbędne jest wyznaczenie rozprawy). Po uzyskaniu tytułu zabezpieczenia należy złożyć wniosek do komornika.